Inditex’in amiral gemisi markası olan Zara, tüm dijital teknolojileri doğru kullanarak yeteneklerini geliştirdi ve farklılaşma yaratarak pazarı yeniden şekillendirmeyi başardı.
Giyim, talep devriminin kök saldığı ilk pazarlardan biridir ve hızla değişen tüketici tercihleri, yüksek müşteri kaybıyla hiper-rekabetin yoğun olduğu bir pazardır. Zara, böyle bir pazarda, geleneksel ölçeğe dayalı perakende modelini (capabilities-based) benimsemek yerine, “talebe uygunluk (fit to demand)” esasına dayalı benzersiz bir iş modeline öncülük etti. Başka bir değişle, bir sonraki moda sezonu için üretimin büyük bir yüzdesini taahhüt etmek yerine yalnızca küçük bir miktar taahhüt etmeyi ve mağazaları haftada iki kez yeni ve farklı ürünlerle yenilemek için müşteri geri bildirimlerini ve son derece duyarlı üretim ağını kullanmaya karar verdi. Böylece yeni stillerin prototiplerini 5 gün içerisinde üretirken, ürünün tasarım, üretim ve raflarda yerini alması sadece 15 gün içerisinde gerçekleştirilebilir duruma getirildi. Bu strateji firmanın gelir açısından dünyanın en büyük moda perakendecisi haline gelmesine olanak sağladı
Bu stratejinin 9 alt stratejisini ise şu şekilde özetleyebiliriz:
- TAKLİT: Piyasada bilinen, takdir gören tasarım ve stillerin benzerlerini üretti ve bunu 15 gün gibi kısa bir sürede sağlayabilir hale geldi.
- MÜNHASIRLIK: Son moda kolleksiyonları hızla belirleniyor, sınırlı sayıda üretiliyor ve 15 gün içerisinde yenisi ile değiştiriliyor. Bu hızlı üretim müşterilerin ilgisini çekiyor ve odaklanmalarını sağlıyor. Böylece ürün çıkar çıkmaz satış gerçekleştiriliyor.
- FİYAT: Taklit ile “çakma” ürünü karıştırmamak lazım. Zara, yüksek fiyatlı bir üründe ufak değişiklikler yaparak uygun fiyata üretiyor ve satıyor.
- MAĞAZA VE DAĞITIM LOKASYONLARI: bu sanırım kendi kendini açıklıyor
- MÜŞTERİ ÖNGÖRÜLERİ: Bizlerin uzun zamanlardır anlatmaya çalıştığımız CRM kavramı tam da bu. CRM sadece müşteri bilgilerinizi tuttuğunuz ya da bazı temel ve statik değerler üzerinden segmentasyon yaptığınız bir ürün değildir. Bunun yanı sıra müşterileriniz ile birebir temas kurmanızı destekleyen ve her temas bilgisini bir analiz ile değer haline getiren bir araç olmalıdır.
- RFID TEKNOLOJİLERİ: dijital dönüşüm olarak da adlandırılan bu strateji adımı ile ürünün ve müşterinin tüm yolculuğu anlık olarak takip edilmekte ve her hareket bir değer olarak sisteme kaydedilmektedir. RFID teknolojisi bu sistem içerisinde ayrı bir role sahip ve baş rolü almış durumda.
- MAĞAZA DENEYİMİ: Mağazada hiçbir şey rastgele yerleştirilmemiştir. Tüm tasarımlar belirli bir amaca yöneliktir. Ek olarak teknolojinin de devreye girmesi ile müşterilerin memnuniyetleri, ilgilendikleri ürünler ya da müşterilerin istedikleri bilgilere kolay erişimleri sağlanmış olur. Mimari tasarımların teknoloji ile güzel uyumu sağlanmış.
- KİŞİSELLEŞTİRME: Üretimdeki hız kişisel ürünlerin üretilmesinde de Zara’nın elini güçlendirmekte. Ama buna da ayrı bir değer kattığı kuşkusuz. Ek olarak bir dünya devi olarak farklı ülkelerin farklı iklim ya da geleneklerine göre de farklılıkları gözetmekte lider durumundadır.
- POZİTİF MARKA STRATEJİSİ: Çevre dostu kavramı balta olmak üzere 400’e yakın sosyal platform ile iş birliği yapılmaktadır.
Zara Haziran 2020’de dijital dönüşümü huzlandıracağını duyurmuş idi. 2 yıl içerisinde 1 Milyar Avro, entegre mağaza teknolojileri için ise 2 yıl içerisinde 1.7 Milyar Euro yatırım yapacağını açıkladı.
Dönemsel seri üretimlerin olduğu bir sektörde tasarımdan üretime tüm süreci 15 güne düşürmek, müşteri geri bildirimleri farklı teknolojileri birleştirerek ölçümlemek, müşteriler ile direkt iletişime geçip memnuniyetlerini arttırmak, neyi üreteceğini keşfetmek ama sınırllı üretim ile müşteri ilgisini de elde etmek başarılması zor hedefler olarak görünüyor. Ama bunların tamamı doğru teknolojiler, doğru veri akışı ve doğru analizler ile gerçekleştirilebilecek hamleler.
Dijital dönüşümü sadece dijitalleşme olarak algılayanlara ve tabii ürün satmak adına bu şekilde algılanmasına sebep olanlara duyurulur.